انرژی و ماده تاریک؛ نادیدنیهای موجود کیهان
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۷۱۸۲۰
انرژی تاریک همانند ماده تاریک همچنان موجب سردرگمی دانشمندان شده است و جدا از تشابه اسمی میانشان به وسیله جاذبه به یکدیگر مرتبط میشود؛ ماده تاریک گرانش جهان را افزایش میدهد، ولی انرژی تاریک با این نیرو مقابله میکند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، ماده تاریک گونهای از ماده است که نظریه وجود آن توسط اخترشناسان و کیهانشناسان ارائه شده است؛ این ماده برای توضیح پدیدههایی که به نظر میرسد ناشی از وجود میزان خاصی از جرم در جهان است ارائه شده است؛ انرژی و ماده تاریک دو اصطلاحی است که در اخترشناسی و کیهانشناسی از آن استفاده میشود و درواقع بخش عظیمی از جهان را تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
موضوعی که علاقمندان فیزیک و نجوم را اکثراً به اشتباه میاندازد این است که ماده و انرژی تاریک یکی است؛ در صورتی که همانطور که از نامشان پدیدار است یکی از آنها ماده (دارای حجم و جرم) و دیگری انرژی است. برای بررسی بیشتر انرژی و ماده تاریک و تفاوت میان آن دو با احسان تمنده، کارشناس فیزیک سامانههای پیچیده و کارشناس فضایی مجموعه آسمانسرای سُها گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
ماده تاریک چیست؟
ماده تاریک در اخترشناسی و کیهانشناسی یک ماده فرضی است زیرا از خود نور یا امواج الکترومغناطیسی بازتاب نمیکند و نمیتوان آن را به صورت مستقیم مشاهده کرد بلکه با توجه به اثرات گرانشی که در سایر اجسام مرئی مانند ستارگان یا کهکشانها وجود دارد میتوان به وجود این ماده پیبرد. ماده تاریک با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست و به دلیل اینکه امواج الکترومغناطیسی جذب یا منتشر نمیکند درواقع میتوان گفت این ماده واکنشی نسبت به نور نشان نمیدهد.
چند درصد فضای جهان را این ماده تشکیل داده است؟
طبق دادههای تیم مأموریت پلانک در سال ۲۰۱۳ و بر پایه مدل استاندارد کیهانشناسی تمامی جهان شناخته شده از ۴.۹ درصد ماده معمولی (قابل مشاهده)، ۲۶.۸ درصد ماده تاریک و ۶۸.۳ درصد انرژی تاریک تشکیل شده است؛ یعنی ماده تاریک ۲۶.۸ درصد تمامی ماده موجود در جهان را تشکیل داده است و اگر با انرژی تاریک آن را حساب کنیم حدود ۹۵.۱ درصد از کل جهان از ماده و انرژی تاریک تشکیل شده است.
فرضیه ماده تاریک به چه علتی مطرح شد؟
اختر فیزیکدانها برای اینکه اختلاف میان جرم محاسبه شده برای اجرام غول پیکر آسمانی را توسط دو روش استفاده از تأثیرات گرانشی آنها یا استفاده از مواد درخشان درون آنها مانند ستارگان، غبار یا گاز را توضیح دهند، فرضیه ماده تاریک را مطرح کردند.
فرضیه ماده تاریک چه زمانی ارائه شد؟
فرضیه ماده تاریک نخستینبار توسط یان اورت در سال ۱۹۳۲ میلادی برای توضیح سرعت مداری ستارگان در کهکشان راهشیری و توسط فریتس زوئیکی در سال ۱۹۳۳ برای توضیح شرایط مربوط به جرم گم شده در سرعتهای مداری کهکشانهای، خوشههای کهکشانی مطرح شد. بعد از آن و پس از این اکتشافات، مشاهداتی مطرح شد که بر وجود ماده تاریک دلالت داشت؛ مشاهده سرعت چرخشی کهکشانها توسط ورا روبین در دهه ۱۹۷۰ – ۱۹۶۰، همگرایی گرانشی اجسام پسزمینه توسط خوشههای کهکشانی یا الگوهای ناهمسان گردی دما در تابش زمینه کیهان از جمله مشاهدات مطرح شده است که میتوان به آن اشاره کرد.
تلاشها برای یافتن ذرهها تاکنون به کجا رسیده است؟
چیزی که در بین کیهانشناسان وجود دارد این است که ماده تاریک عمدتاً از نوع ذره زیر اتمی ناشناخته تشکیل شده است و جستوجو برای یافتن این ذره با استفاده از وسیلههای بسیار پیشرفته و گوناگون از تلاشهای اصلی فیزیک ذرات بنیادی است.
اولین کسی که ماده تاریک را کشف کرد که بود؟
همانطور که ذکر شد وجود ماده تاریک از آثار گرانشی آن بر مادههای مرئی و همچنین همگرایی گرانشی تابش پسزمینهای نتیجهگیری شده و فرضیه آن نخستینبار به منظور توضیح اختلاف میان محاسبات جرم کهکشانها و کل جهان از دو روش استفاده از دینامیک و نسبیت عام یا از طریق جرم مواد روشنی که این اجرام را در بر دارند، مطرح شد، اما کسی که اولینبار باعث پیدایش این ماده شد فردی به نام یان اورت اخترشناس هلندی بود که از پیشگامان اخترشناس رادیویی است و فرضیه خود را در سال ۱۹۳۲ مطرح کرد. وی مشغول مطالعه بر حرکت ستارگان در منطقه کهکشانی محلی بود که متوجه شد جرم در صفحه کهکشانی باید بیشتر از آنچه قابل مشاهده است، باشد، اما بعدتر مشخص شد که این اندازهگیری اشتباه بوده و این موضوع جرقهای برای حدس وجود چیزی در فضا به عنوان ماده تاریک بود.
ماده تاریک چگونه تعریف شده است؟
بر اساس گفته ستارشناسان پذیرفتهترین توضیح برای این پدیده این است که ماده تاریک وجود دارد و به احتمال زیاد از ذرات سنگین با برهم کنش بسیار ضعیف تشکیل شده است که تنها از طریق گرانش و نیرو هستهای ضعیف برهم کنش دارد؛ البته توضیحات جایگزین دیگری نیز پیشنهاد شده که تا به امروز شواهد تجربی کافی برای درست بودن آنها نبوده و برای اینکه بتوان ذرات ماده تاریک را توسط روشهای غیر گرانشی نیز آشکارسازی کنیم آزمایشهای بسیاری در راه است ولی به صورت قطعی به این شواهد دست پیدا نکردیم.
انرژی تاریک چیست؟
در کیهانشناسی انرژی تاریک شکل ناشناختهای از انرژی است که تمام فضای گیتی را به صورت فرضی در بر میگیرد و باعث افزایش سرعت انبساط آن میشود. طبق بررسی دانشمندان این نتیجه بدست آمده که انرژی تاریک بهترین فرضیه برای توضیح مشاهدات اخیر است و گفته شده با یک شتاب ثابت منبسط میشود که این فرضیه طبق این موضوع قابل توضیح است. براساس حالت هم عرضی جرم انرژی چگالی انرژی تاریک بسیار کم است و در منظومه شمسی فقط حدود ۶ تن از آن درون شعاع مدار پلوتو یافت میشود؛ با این وجود انرژی تاریک بیشتر جرم انرژی موجود در جهان را تشکیل میدهد زیرا به صورت یکنواخت در فضا پخش شده است.
میدانهای اسکالر چه ارتباطی با انرژی تاریک دارد؟
انرژی تاریک بیشتر دو شکل ارائه میشود؛ یکی از آن دو شکل ثابت کیهانشناسی است که یک چگالی انرژی ثابت به طور همگن جهان را پر میکند و دیگر شکل میدانهای اسکالر کمیت دینامیکی است که براساس آن چگالی انرژی میتوان در فضا و زمان تغییر کند و بخشهایی از این میدانها نیز در فضا ثابت است.
نقش انرژی تاریک چیست؟
به طور کلی انرژی تاریک حدود ۷۰ درصد جهان را تشکیل میدهد و با نسبیت عام انیشتین ارتباط دارد؛ نقش این انرژی ایجاد گرانش دافعهای با شتاب مثبت است، یعنی این انرژی اجسام را از هم دور کرده و قدرت آن در طول زمان افزایش مییابد.
بین ماده و انرژی تاریک چه تفاوتی وجود دارد؟
در این رابطه باید دانست که انرژی و ماده تاریک یکی نیست و همانطور که از نامشان پدیدار است یکی ماده و دیگری انرژی است و در یک تعریف ساده ماده عبارت است از هرچیزی که دارای حجم و جرم است، ولی انرژی به صورت توانایی انجام کار، به حرکت درآوردن شیء یا ایجاد تغییر در ماده تعریف میشود؛ البته هر دو آنها تاریک است و چیزی دیگری که در میانشان مشترک است گرانش یا جاذبه است که نقش مهمی در وجود انرژی و ماده تاریک دارد.
به طور کلی انرژی تاریک همانند ماده تاریک همچنان موجب سردرگمی دانشمندان شده است و جدا از تشابه اسمی میانشان به وسیله جاذبه به یکدیگر مرتبط میشود؛ ماده تاریک گرانش جهان را افزایش میدهد، ولی انرژی تاریک با این نیرو مقابله میکند که این موضوع تفاوت عمده میان انرژی و ماده تاریک است.
کد خبر 540488منبع: ایمنا
کلیدواژه: فناوري هاي فضايي فناوری فضایی ماموریت فضایی اکتشافات فضایی اکتشاف فضایی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق انرژی و ماده تاریک تشکیل شده جهان را تشکیل انرژی تاریک کیهان شناسی برای توضیح کهکشان ها مطرح شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۷۱۸۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تمام خواص و مضرات ادویه کاری
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ ادویه کاری در واقع ترکیبی از ادویهها و مواد مختلف است که در غذاهای مختلف، مفید واقع میشود. بسته به منشاء و سلایق شخصی آن، ترکیبات آن نیز بسیار متفاوت است. برخی از رایجترین مواد موجود در کاری شامل زنجبیل، دارچین، گشنیز، شنبلیله و زردچوبه است. علاوه بر این، هل، فلفل کاین و دانه خردل نیز اغلب در مخلوط ادویه کاری وجود دارند. بسیاری از این ترکیبات، ظرفیت قابل توجهی از فواید را برای سلامتی دارا هستند.
ارزش غذایی ادویه کاری
آب: ۸.۸ گرم
انرژی: ۳۲۵ کیلو کالری
پروتئین: ۱۴.۲۹ گرم
چربی کل: ۱۴.۰۱ گرم
کربوهیدرات، بر حسب تفاوت گرم:۵۵.۸۳ گرم
فیبر، رژیم غذایی کل: ۵۳.۲ گرم
شکر، کل: ۲.۷۶ گرم
کلسیم، ۵۲۵ میلی گرم
آهن: ۱۹.۱ میلی گرم
منیزیم: ۲۵۵ میلی گرم
فسفر: ۳۶۷ میلی گرم
پتاسیم: ۱۱۷۰ میلی گرم
سدیم: ۵۲ میلی گرم
ادویه کاری
خواص ادویه کاری
۱. پیشگیری از بیماریهای شناختی
بسیاری از ادویه جات در ادویه کاری وجود دارند که به سلامت روان فرد کمک میکنند. کورکومین (نوعی ماده موجود در زردچوبه) موجود در ادویه کاری، رادیکالهای آزاد در سیستم عصبی را کاهش میدهد. بنابراین، ادویه کاری سیستم ایمنی قوی ایجاد کرده و مواد سمی موجود در بدن را از بین میبرد.
۲. از بیماری آلزایمر جلوگیری میکند
زردچوبه احتمالاً با ارزشترین عنصر ادویه کاری است و یکی از اجزای آلی زردچوبه کورکومین نام دارد. محققان، کورکومین را به کاهش موادی که رادیکالهای آزاد در مسیرهای عصبی مغز رسوب میکنند؛ مربوط دانسته اند. این ماده، سیستم ایمنی بدن را تحریک میکند تا آمینو اسیدهای تشکیل دهنده این مواد رسوبی را از بین ببرد و از این طریق افت شناختی و احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهد. مطالعات مداوم سعی در برقراری ارتباط محکم مصرف پودر کاری با میزان آلزایمر در هند دارد که به طور قابل توجهی میزان ابتلا به آلزایمر، پایینتر از بسیاری از کشورهای دیگر است.
۳. سلامت قلب
سرخجه و ریحان که اغلب در ادویه کاری یافت میشوند، از بین برنده بسیار موثر هستند که به این ترتیب در پیشگیری از بیماریهای قلبی کمک میکنند. فیبر موجود در ترکیب کاری نیز به مدیریت کلسترول کمک میکند.
۴. تسکین درد و التهاب
یکی از مهمترین مواد تشکیل دهنده ادویه کاری زردچوبه است. زردچوبه در تسکین دردهای مفاصل و درمان التهاب بسیار موثر است.
۵. سلامت استخوان
کلسیم، فسفر و منیزیم همه در حفظ سلامت ماهیچههای استخوان مفید هستند و در کند شدن روند تحلیل مهم هستند. ۱ قاشق غذاخوری ادویه کاری ممکن است حاوی ۳۰ میلی گرم کلسیم میباشد.
۶. پشتیبانی از کبد
زردچوبه، که جزئی جدایی ناپذیر از ادویه کاری است، حاوی ترکیب آنتی اکسیدانی کورکومین است که برای سم زدایی کبد مفید است. کبد به عنوان یکی از بزرگترین سیستمهای تصفیه بدن است که تمام مواد غذایی و مواد مغذی موجود در آن پردازش میشود.
۷. ضد باکتریایی
گشنیز گیاهی افزودنی و چاشنی است که معمولا به ترکیبات سنتی ادویه کاری اضافه میشود، دارای خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ است. حتی دریافته شده است که از بیماریهایی مانند E.coli و بسیاری از عفونتهای مرتبط با روده جلوگیری میکند.
۸. هضم
دریافته شده است که ادویه کاری علاوه بر اینکه به بدن شما کمک میکند تا مواد مغذی به میزان کافی در آن جذب شوند، در عین حال هم ایستایی کامل و سالم را برای روده تثبیت میکند. ادویه کاری سرشار از فیبر رژیم غذایی است و به حرکت در آمدن بهتر مواد در روده کمک میکند.
۹. تقویت کننده متابولیسم
مقدار چشمگیر پروتئین موجود در ادویه کاری به انتقال مواد مغذی از قسمتی به دیگر قسمتهای بدن کمک میکند. بنابراین، در هضم و گوارش کلی فرد کمک میکند.
۱۰. ضد پیری
جلوگیری از استرس اکسیداتیو و آسیب با مقادیر فراوان آنتی اکسیدانی موجود در ادویه کاری امکان پذیر است.
۱۱. پیشگیری از سرطان
آنتی اکسیدانهای موجود در مخلوط گیاهی ادویه کاری، آن را به یک مدعی برتر برای پیشگیری از سرطان تبدیل میکنند. کورکومین یافت شده در بین اجزای آنها، تومورها و رشدهای مختلف سرطانی را در بدن هدف قرار میدهد.
۱۲. استفاده از ادویه کاری برای بهبود سرماخوردگی
اگر میخواهید در فصل زمستان دچار سرما خوردگی نشوید، بهتر است ادویه کاری استفاده کنید، زیرا گیاهی خاص به نام فنوگریک که از آن در تهیه ادویه کاری استفاده میشود میتواند درمانگر سرماخوردگی، گریپ و حتی عفونتها باشد.
۱۳. کاری، ادویهای مفید برای لاغر شدن
اگر قصد دارید لاغر شوید، ادویه کاری را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. فلفل قرمز موجود در ادویههای کاری، سبب افزایش دمای بدن و سوختن کالریها میشود و به شما کمک میکند که در وعده غذایی بعدی کمتر غذا بخورید. عامل این اثر گذاری قوی و آشکار، ترکیب فعال موجود در فلفل موسوم به «کپسایسین» است.
ادویه کاری برای زنان باردار مفید است یا مضر؟
برخی ادویهها و مواد غذایی میتوانند باعث افزایش خطر سقط جنین در خانمهای باردار شوند و بهتر است از آنان پرهیز کنند. ادویه کاری به علت اینکه از چندین نوع ادویه تشکیل شده در دوران بارداری باید با احتیاط مصرف شود. در این دوران خانمهای باردار نباید غذاهای تند و پرادویه را بیش از حد مصرف نمایند، اما مصرف این غذاها به مقدار کم مشکلی ایجاد نمیکند.
ادویه کاری برای کودکان مفید است یا مضر؟
ادویه از ۶ ماهگی میتواند به غذای کودک اضافه گردد؛ ادویه مناسب برای کودکان زردچوبه و دارچین است. ادویههایی مانند فلفل سیاه یا قرمز، آویشن و یا کاری را باید بعد از ۱۵ ماهگی به مقدار کم به غذای کودک اضافه گردد، زیرا ممکن است سبب آلرژی، تحریک پذیر شدن دستگاه تنفس و یا حتی عکس العملهای شدید پوستی گردد.
مواد لازم برای تهیه ادویه کاری
زردچوبه؛ ۱ قاشق غذا خوری
فلفل سیاه؛ نصف قاشق چای خوری
زیره؛ ۱ قاشق چای خوری
پودر گشنیز خشک؛ ۱ قاشق چای خوری یا تخم گشنیز ۵ قاشق غذا خوری
زنجبیل؛ نصف قاشق چای خوری
چوب دارچین؛ ۱ عدد یا پودر دارچین ۲ قاشق چای خوری
میخک؛ ۲ بوته یا ۱ قاشق چای خوری پودر میخک
دانه هل؛ ۳ عدد یا نصف قاشق چای خوری پودر هل
فلفل قرمز تند؛ ۱ قاشق چای خوری
پودر سیر؛ ۱ قاشق چای خوری
برای تهیه ادویه کاری همهی مواد را به صورت پودر درآورده و با هم مخلوط کنید و خیلی کم مواد مخلوط شده را تفت دهید. سپس ادویه را در یک ظرف شیشهای بریزید و در آن را محکم کنید و در یک جای خشک نگهداری کنید.
عوارض ادویه کاری
پودر کاری از جنبههای خوشمزه و مغذی رژیم غذایی فرد است، اما عوارض جانبی بالقوهای را نیز به همراه دارد. پودر کاری به عنوان یک ضد منعقد کننده خون شناخته شده است، بنابراین اگر از قبل، داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنید، باید با پزشک خود مشورت کنید تا خطرات خونریزی بیش از حد، از بین برود. همچنین، تحقیقات نشان داده اند که ادویه کاری تحریک کننده کیسه صفرا در افرادی است که دارای التهابات موجود در کیسه صفرا هستند. ادویه کاری انقباضات کیسه صفرا را تحریک میکند، که برای افرادی که دارای کیسه صفرا سالم هستند خوب است، اما میتواند برای کسانی که سنگ کیسه صفرا یا انسداد مجاری صفراوی دارند بسیار دردناک باشد.